De oude kalende man kwam hem op de een of andere manier bekend voor. Zelfs bij het schamele licht van de petroleumlampjes, straalden zijn donkerbruine ogen. Hij straalde een zekere tevredenheid uit. Maar hoe kon je in dit land tevreden zijn?
De avond was gevallen, zoals de avond alleen in de tropen valt: donker, ineens, zonder schemering.
Het drukke leven in Djakarta ging door, ook die avond. De warungs deden goede zaken. Het leek of hij de enige Indo was die het waagde zich te mengen tussen de bevolking. Bang was hij niet. Hij kende de waarschuwingen: “Mijd de pasar en de warungs. Eet niet meer langs de kant van de weg”. Ook de betjakrijder raadde hem in gebroken Nederlands af, juist hier te stoppen. Niets kon hem tegenhouden of het moest de ruziezoeker zijn die het warungmeisje lastig viel.
De oude man lachte en nodigde hem uit aan te schuiven. “Een held moet worden beloond”. De jonge vrouw was alleen maar geschrokken. Een bord met Soto Ayam was door het tumult gebroken.
Een oude oom. Een ver familielid. Daar leek de man nog het meest op. Geen Indo, maar wel van hier. Zijn stem klonk vertrouwd, zijn Nederlands, Indisch. Hij sprak van Amerika, Rusland en van China. Hij sprak. En liet zich niet onderbreken: “Het is niet met jou dat ik problemen heb. Het is jullie regering.” De oude man keek ernstig, spijt van zijn felle reactie en schoot in de lach. “Kom, vergeet wat ik je heb verteld. Eet, geniet, nu het nog kan.” Zijn blik werd somberder. Plotseling stond hij op. Een witte, geblindeerde auto stopte voor de warung. “Bedankt dat je het opnam voor het warungmeisje.” De oude man keek nog een keer om. Weldra verdween de auto in de richting van het grote plein.
“Weet u, ” mompelde de betjakrijder terwijl hij staande op zijn trappers kracht probeerde te zetten, “Die oude man van zo-even, dat was Bung Karno.”
Van de eerste president van de republiek Indonesië werd gezegd dat hij zich zo nu en dan onder de bevolking mengde. Anoniem. Onherkenbaar. Soekarno (1901 – 1970) was een charimatische en intrigerende persoonlijkheid die zijn land regelmatig naar de rand van de afgrond bracht. Geliefd en gehaat. Zijn gedrevenheid bracht zijn land de onafhankelijkheid die het zolang zocht.
Patrick Wouters.
“Oei, dat is oud”, zegt de caissière als ze de 40th anniversary edition van Pet Sounds scant die voor een zacht prijsje de toonbank overgaat. Ik schat haar begin twintig.
